Rouw op de werkvloer

Rouw op de werkvloer

 

Rouw is een universele ervaring die iedereen op een bepaald moment in zijn leven zal meemaken. Of het nu gaat om het verlies van een familielid, een vriend of een collega, rouw kan een diepgaand effect hebben op iemands welzijn en functioneren, zowel thuis als op het werk.

Rouw kan diverse fysieke, emotionele en cognitieve symptomen veroorzaken. Denk aan vermoeidheid, concentratieproblemen, gevoelens van verdriet en zelfs lichamelijke klachten zoals hoofdpijn of maagpijn. Deze symptomen kunnen de werkprestaties beïnvloeden, wat leidt tot verminderde productiviteit, verhoogde foutenpercentages en mogelijk zelfs meer ziekteverzuim.
De ervaring van rouw is zeer persoonlijk en kan per mens verschillen. Sommigen willen misschien snel terug naar het werk om een gevoel van normaliteit te hervinden, terwijl anderen meer tijd nodig hebben om te rouwen.

Door begrip, flexibiliteit en steun te bieden, kan er een werkomgeving worden gecreëerd die empathisch en ondersteunend is tijdens deze moeilijke tijden. Het erkennen van rouw en het bieden van passende ondersteuning kan niet alleen helpen bij het herstelproces van de medewerker, maar ook bijdragen aan een zorgzame en veerkrachtige werkcultuur.
Hieronder deel ik enkele tips om hier invulling aan te geven.

.

Rol van de Werkgever

De werkgever speelt een cruciale rol in het ondersteunen van een rouwende medewerker. Wanneer de begeleiding/ondersteuning niet op orde is, kan dit grote gevolgen hebben. Ondersteunen kan op verschillende manieren:

• Toon begrip voor de situatie van de medewerker en bied flexibiliteit waar mogelijk. Rouw kan onvoorspelbaar zijn en soms heeft iemand (meer) tijd nodig om zich te herstellen. Dit kan inhouden dat je tijdelijke aanpassingen maakt in werktijden of -taken. Een bedrijfsarts kan ook worden ingeschakeld om hierover advies te geven.
• Verminder stress en druk door, wanneer mogelijk, taken en verantwoordelijkheden te verdelen onder collega’s zodat de collega niet overbelast raakt (ook niet bij terugkeer op de werkvloer). Laat ook weten dat er geen haast is om terug te keren naar het werk maar probeer, eventueel met een advies van de bedrijfsarts, hier wel afspraken over te maken. Wees daarin flexibel en voer geen druk uit als het langer duurt dan afgesproken.
• Zorg voor een rouwverlofbeleid dat voldoende tijd biedt voor medewerkers om te rouwen zonder dat zij zorgen hoeven te maken over hun baan. In Nederland is er wettelijk gezien geen vastgesteld rouwverlof, maar veel bedrijven bieden wel mogelijkheden voor kortdurend zorgverlof of calamiteitenverlof. (zie ook Verlof tijdens een rouwperiode)
• Houd regelmatig contact met de medewerker, maar respecteer hun grenzen. Bied een luisterend oor zonder opdringerig te zijn. Stuur bijvoorbeeld af en toe een berichtje om te vragen hoe gaat als de medewerker nog niet aan het werk is.
• Bied toegang tot counseling of andere ondersteunende middelen en moedig de medewerker aan om professionele hulp te zoeken als blijkt dat de medewerker aan het worstelen is. Dat kan bijvoorbeeld via de collectieve zorgverzekering of via de bedrijfsarts.

.

Rol van de collega’s

Ook collega’s kunnen een belangrijke steun zijn voor een rouwende collega.
Hier zijn enkele tips:

• Probeer te begrijpen wat jouw collega doormaakt en bied een luisterend oor. Soms is het al genoeg om er gewoon te zijn.
• Iedereen rouwt op zijn eigen manier. Sommige mensen willen praten, anderen niet. Respecteer de grenzen en wensen van je collega.
• Bied aan om te helpen met werk gerelateerde taken als je ziet dat jouw collega het moeilijk heeft. Dit kan de druk verlichten en laten zien dat je om hen geeft.
• Er is geen einddatum of vastgestelde periode voor rouw. Blijf betrokken en geïnteresseerd in hoe het met je collega gaat, ongeacht hoe lang het duurt.

.

En wat als het jouzelf overkomt?

• Zelfzorg is essentieel wanneer je een rouwperiode doormaakt. Ook al lijkt het lastig in deze periode, probeer goed voor je lichaam te zorgen door zo gezond mogelijk te eten, drinken en zorg voor voldoende slaap.
• Het is normaal om verdrietig, boos, verward of overweldigd te zijn. Sta jezelf toe om deze emoties te voelen en te erkennen.
• Een rouwproces verloopt niet lineair, geef jezelf dan ook de tijd om te rouwen en te herstellen.
• Zoek steun bij anderen, praten over je gevoelens kan helpen. Eventueel kan je professionele hulp overwegen, bijvoorbeeld door in gesprek te gaan met een rouwtherapeut die je kan begeleiden tijdens het rouwproces.
• Het is ok om ‘nee’ te zeggen tegen extra verantwoordelijkheden of sociale verplichtingen. Sta jezelf toe om rust te nemen.
• Doe de dingen die je afleiding geven en waar je van houdt. Het kan helpen om “even uit de rouw te stappen”.
• Wees vooral ook geduldig met jezelf. Zoals gezegd rouw verloopt niet lineair maar is een individuele reis. Geef jezelf de ruimte op jouw eigen tempo.
• Blijf in gesprek met jouw werkgever, met elkaar kunnen jullie kijken naar hoe het werk gedurende deze periode kan worden ingeregeld.

.

Verlof tijdens een rouwperiode

Op dit moment is rouwverlof niet wettelijk geregeld waardoor er andere oplossingen moeten worden gezocht bij rouw. Het bestaande wettelijk recht op verlof bij een overlijden is kortdurend, geldt tot aan de uitvaart en is niet bedoeld als rouwverlof. Door de SGP, het CDA en ChristenUnie is een initiatiefwetsvoorstel gepubliceerd op internetconsultatie.nl dat wettelijk rouwverlof wil invoeren voor bepaalde gezinssituaties. Kijk op https://internetconsultatie.nl/rouwverlof/b1 voor meer informatie.

 

Meer lezen?

Het CNV (Christelijk Nationaal Vakverbond) heeft een handreiking ontwikkeld voor werkgevers en HR-managers om rouwende medewerkers goed te begeleiden bij de terugkeer naar het werk. Kijk op https://www.cnv.nl/dossiers/rouw-op-de-werkvloer/ voor meer informatie.